Hiệp định Trị giá hải quan hay còn gọi là Hiệp định thực hiện Điều VII của Hiệp định chung về thuế quan và thương mại 1994 được coi là một thành tố quan trọng, là một trong những điều kiện quyết định việc gia nhập tổ chức của các nước thành viên mới. Một nước khi muốn gia nhập WTO thì bên cạnh cam kết thực hiện một loạt các hiệp định, hiệp ước, công ước còn buộc phải xác định trị giá hải quan theo Hiệp định Trị giá hải quan.

Việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân về Dự thảo Bộ luật dân sự (sửa đổi) đang diễn ra một cách sôi nổi, khẩn trương, nhiều cuộc hội thảo, hội nghị… được tổ chức để lấy ý kiến góp ý của nhiều đối tượng, thành phần khác nhau. Nhiều ý kiến có chất lượng, trong đó có những ý kiến trái chiều và đều đưa ra những lập luận riêng để thuyết phục. Dưới đây, chúng tôi xin đưa ra và bình luận một số quan điểm về 10 vấn đề trọng tâm xin ý kiến nhân dân tại Phụ lục III Quyết định số 01/QĐ-TTg ngày 02/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ ban hành kế hoạch tổ chức lấy ý kiến nhân dân đối với Dự thảo Bộ luật dân sự (sửa đổi).

Các biện pháp bảo đảm là một chế định đã tồn tại từ thời xa xưa trong lịch sử nhân loại. Cho đến ngày nay, biện pháp bảo đảm đã được quy định trong hầu hết pháp luật của nước trên thế giới. Chế định các biện pháp bảo đảm trong pháp luật Việt Nam kế thừa những giá trị của pháp luật thời kỳ phong kiến và pháp luật của Pháp. Vì vậy, chế định về các biện pháp bảo đảm của Việt Nam tương đồng với chế định về các biện pháp bảo đảm trong pháp luật của Pháp và một số nước trong hệ thống pháp luật dân sự. Tuy nhiên, ngày nay với sự phát triển mạnh mẽ của các giao dịch thương mại quốc tế, chế định về các biện pháp bảo đảm đã được quốc tế hóa và chịu không ít bởi những tư tưởng của pháp luật Anh - Mỹ. Vì vậy, trong khuôn khổ bài viết này chúng tôi mong muốn cung cấp một bức tranh khái quát về pháp luật các nước Anh – Mỹ và thông lệ quốc tế về giao dịch bảo đảm dưới góc độ so sánh với pháp luật Việt Nam. Từ đó, rút ra được những bài học kinh nghiệm nhằm làm hoàn thiện hơn nữa pháp luật về các biện pháp bảo đảm của Việt Nam đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế.

Abstract: Security has been applied to protect creditors for thousands of years. Up to now, it has been governed by laws of nearly all countries throughout the World. Vietnam has also had its own corpus juris of security which has inherited from French law and Feudal law. Vietnam’s security law therefore shares many similar points with ones in France and other countries in the civil law family. However, the increase in international secured transactions has resulted in the existence of international law on security which has been strongly influenced by the doctrines coming from common law. Thus, we hereby do the best to draw an overall picture of security law in UK, US, international commerce community and Vietnam in comparison. Then, we will provide some recommendations for improvement of Vietnamese law on security.

Khái niệm nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa lần đầu tiên được Đảng ta chính thức sử dụng tại Hội nghị đại biểu toàn quốc của Đảng giữa nhiệm kỳ khóa VII (1994). Tiếp theo, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI Đảng Cộng sản Việt Nam đã khẳng định quyết tâm tiếp tục đẩy mạnh xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân hoạt động trên cơ sở pháp luật với một nền pháp chế dân chủ, bảo đảm quyền con người, quyền công dân, bảo đảm sự phát triển tối đa và toàn diện của con người Việt Nam.
Đảng và Nhà nước ta ngày càng nhận thức sâu sắc hơn về yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền dựa trên nền tảng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền Việt Nam theo C.Mác là “biến nhà nước từ cơ quan đứng trên xã hội thành cơ quan hoàn toàn phục tùng xã hội” và tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về một nền dân chủ xã hội chủ nghĩa (XHCN) chân chính, thực sự là “Bao nhiêu lợi ích đều vì dân. Bao nhiêu quyền hạn đều của dân”, “Việc gì có lợi cho dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết sức tránh”.
Để tiếp tục đẩy mạnh quá trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN, ngày 24/5/2005, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 48-NQ/TW về Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020. Nghị quyết đã đề cập đến “nguyên tắc pháp quyền xã hội chủ nghĩa từng bước được đề cao và phát huy trên thực tế” và khẳng định ý nghĩa, vai trò của nguyên tắc này trong thực tiễn là: “Những tiến bộ đó đã góp phần thể chế hoá đường lối của Đảng, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý điều hành của Nhà nước, đẩy mạnh phát triển kinh tế, giữ vững ổn định chính trị - xã hội của đất nước” . Việc tuân thủ nguyên tắc pháp quyền trong quá trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN tiếp tục được tái khẳng định trong Hiến pháp năm 2013. Điều đó cho thấy, quán triệt nguyên tắc này trong quá trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN là cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn.

Mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền đòi hỏi mọi quan hệ xã hội đều được điều chỉnh bằng pháp luật. Việc ban hành một văn bản sửa đổi, bổ sung là điều tất yếu trong quá trình quản lý nhà nước bằng pháp luật. Văn bản sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật là vấn đề đã được đề cập ngay từ trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật đầu tiên (năm 1996), nhưng cho đến nay, sau nhiều lần hoàn thiện, thì văn bản sửa đổi, bổ sung vẫn chưa có vị trí thích hợp. Đây là một trong những căn nguyên dẫn tới những bất cập trong thực tiễn soạn thảo, ban hành và áp dụng loại văn bản này.