Quyền hỗ trợ pháp lý của trẻ em theo các văn kiện quốc tế và văn bản quy phạm pháp luật Việt Nam
(28/07/2017)
Trong pháp luật quốc tế cũng như pháp luật quốc gia, quyền trẻ em là một thể thống nhất giữa quyền con người và quyền công dân, bao gồm các quyền mang tính chuẩn mực, tính phổ cập và cả các quyền cụ thể tùy theo điều kiện kinh tế, xã hội của mỗi quốc gia nhằm bảo vệ và hỗ trợ sự phát triển hài hòa của trẻ em, vì sự tiến bộ xã hội. Do còn non nớt về thể chất và trí tuệ nên trẻ em cần được chăm sóc và bảo vệ đặc biệt, kể cả việc bảo vệ thích hợp về mặt pháp lý, trước cũng như sau khi ra đời . Chính vì vậy, bên cạnh các văn kiện quốc tế về quyền con người , nhiều điều ước quốc tế và văn kiện quốc tế khác về trẻ em và người chưa thành niên đã được ban hành như: Tuyên bố Geneva về quyền trẻ em năm 1924; Tuyên bố của Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em năm 1959; Công ước của Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em năm 1989 (Công ước về quyền trẻ em); Nghị định thư không bắt buộc bổ sung Công ước quyền trẻ em về việc buôn bán trẻ em, mại dâm trẻ em và văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em năm 2000; Những quy tắc tiêu chuẩn tối thiểu của Liên Hợp Quốc về hoạt động tư pháp đối với người chưa thành niên (Quy tắc Bắc Kinh) năm 1985; Các hướng dẫn của Liên Hợp Quốc về phòng ngừa phạm pháp ở người chưa thành niên (Các hướng dẫn Ri-at) năm 1990; Các quy tắc của Liên Hợp Quốc về bảo vệ người chưa thành niên bị tước tự do năm 1990, Các nguyên tắc và hướng dẫn của Liên Hợp Quốc về tiếp cận trợ giúp pháp lý trong tư pháp hình sự năm 2012… Như vậy, trong số các văn kiện về quyền trẻ em thì Công ước của Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em năm 1989 là một điều ước quốc tế chuyên biệt về tất cả các quyền của trẻ em, có tính ràng buộc pháp lý đối với các quốc gia thành viên. Việt Nam là quốc gia đầu tiên ở châu Á phê chuẩn Công ước về quyền trẻ em vào ngày 20/02/1990 mà không bảo lưu điều khoản nào. Từ đó cho đến nay, Việt Nam đã nỗ lực trong việc xây dựng pháp luật trong nước phù hợp với các cam kết trong Công ước về quyền trẻ em, hài hòa hơn với các hướng dẫn, quy tắc của Liên Hợp Quốc về bảo vệ quyền trẻ em, trong đó có quyền được hỗ trợ, trợ giúp pháp lý.