(27/06/2017)

Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 quy định việc áp dụng văn bản quy phạm pháp luật trong các trường hợp văn bản quy phạm pháp luật có quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng văn bản pháp luật có hiệu lực pháp lý cao hơn. Mặt khác, trong trường hợp các văn bản quy phạm pháp luật do cùng một cơ quan ban hành có quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng quy định của văn bản quy phạm pháp luật ban hành sau. Tuy nhiên, thực tiễn áp dụng pháp luật của các cơ quan nhà nước có sự khác biệt với các quy định pháp luật; trong đó có vấn đề về thể thức trình bày các quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Thực tế cho thấy, thể thức trình bày văn bản trong quyết định xử phạt vi phạm hành chính được hướng dẫn bởi những văn bản khác nhau đã gây ra những bất cập trong quá trình ban hành các quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hình thức văn bản mà trong những trường hợp nhất định còn quyết định đến tính pháp lý và hiệu lực, hiệu quả của quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Thông qua bài viết này, nhóm tác giả đưa ra một số hạn chế trong cách trình bày thể thức của quyết định xử phạt vi phạm hành chính và đề xuất giải pháp nhằm khắc phục tình trạng trên.

(26/06/2017)

Tóm tắt: Bài viết phân tích khái quát quyền tiếp cận thông tin và các quy định pháp luật hiện hành về việc tiếp cận thông tin trong lĩnh vực thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, từ đó, tác giả khuyến nghị một số giải pháp khắc phục nhằm tháo gỡ những hạn chế, góp phần nâng cao hiệu quả thực thi Luật Đất đai năm 2013 nói chung và các quy định về tiếp cận thông tin khi Nhà nước thu hồi đất nói riêng. Abstract: The article generally analyzes the right of access to information and current principles on access to information in land acquisition, compensation, support and resettlement. On the basis of this study, the author proposes some applicable resolutions with a view to overcome difficulties and to contribute to improving implementation effect of the Land Law of 2013 in general and regulations of access to information in recovered land by the State.

(31/05/2017)

Trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, chức năng giám sát tối cao do Quốc hội đảm trách có ý nghĩa vô cùng quan trọng, góp phần bảo đảm các quyền hành pháp, tư pháp được sử dụng đúng mục đích và được thực thi hiệu quả. Để thực hiện quyền giám sát của mình, Quốc hội tiến hành nhiều hoạt động khác nhau, trong đó chất vấn và trả lời chất vấn tại kì họp của Quốc hội là một trong những hình thức giám sát cơ bản, phổ biến và quan trọng nhất của Quốc hội. Thực tế nước ta trong những năm gần đây, qua các kì họp Quốc hội cho thấy tuy hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn đã có nhiều bước tiến đáng kể nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, tồn tại, điển hình nhất là chất lượng và hiệu quả chất vấn không cao, các chất vấn thường chỉ chung chung chứ không truy cứu được trách nhiệm của chủ thể bị chất vấn. Điều này làm hạn chế hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội, làm ảnh hưởng đến uy tín và vị trí, vai trò của Quốc hội. Bài viết trên cơ sở phân tích khái niệm, đặc điểm chất vấn và trả lời chất vấn; nêu rõ những hạn chế, tồn tại của hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp Quốc hội, đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kì họp Quốc hội ở Việt Nam hiện nay.

(26/05/2017)

Quy định về thực hiện hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản là một trong những quy định mới mang tính đột phá của Bộ luật Dân sự năm 2015, góp phần hoàn thiện pháp luật dân sự nói chung, pháp luật về hợp đồng nói riêng trong việc bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng của các bên giao kết hợp đồng cũng như tương thích với pháp luật quốc tế trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, đây là quy định chung trong việc thực hiện đối với các loại hợp đồng nói chung sau khi hợp đồng đã được giao kết. Do vậy, nhận biết về mối liên hệ giữa quy định về thực hiện hợp đồng (có nghĩa vụ được bảo đảm) khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản với giao dịch bảo đảm là nội dung cần thiết trong việc hoàn thiện pháp luật về hợp đồng (có nghĩa vụ được bảo đảm) và giao dịch bảo đảm. Bài viết tập trung nghiên cứu, tìm hiểu và đề cập đến một số vấn đề liên quan về mối quan hệ này dựa trên quy định của pháp luật hiện hành.

(26/05/2017)

Một trong những chủ thuyết được tiếp cận khi xây dựng các quy định về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ nói chung và thế chấp tài sản nói riêng của Bộ luật Dân sự năm 2015 là vật quyền. Mặc dù, vẫn còn có những vấn đề cần tiếp tục được nghiên cứu, hoàn thiện, song có thể nói, việc ghi nhận và thể hiện yếu tố vật quyền trong thế chấp tài sản là một bước tiến mới của Bộ luật Dân sự năm 2015 so với Bộ luật Dân sự năm 2005. Để làm rõ hơn vấn đề này, bài viết sẽ bàn về yếu tố vật quyền trong biện pháp thế chấp tài sản theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015 và một số vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thực tiễn.

(26/05/2017)

Quá trình theo dõi tình hình thi hành pháp luật trong hoạt động nghiệp vụ của các tổ chức tín dụng thời gian qua cho thấy, liên quan đến khía cạnh pháp lý của biện pháp bảo lãnh vẫn còn một số vấn đề cần tiếp tục được nghiên cứu, hoàn thiện trên nền tảng các quy định mới trong Bộ luật Dân sự năm 2015[1].

(26/05/2017)

Đăng ký giao dịch bảo đảm đóng vai trò là một trong những thiết chế quan trọng, tích cực hỗ trợ sự vận hành của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đó là “kênh thông tin” giúp công khai, minh bạch về giao dịch bảo đảm nói chung, tình trạng pháp lý của tài sản bảo đảm nói riêng. Việc công khai, minh bạch về tài sản bảo đảm tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp chủ động tra cứu thông tin hoặc yêu cầu cơ quan có thẩm quyền cung cấp thông tin về tài sản bảo đảm, trên cơ sở đó quyết định việc ký kết, thực hiện giao dịch (như mua bán, chuyển nhượng…) hoặc cho vay vốn phục vụ đầu tư, sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng, góp phần đảm bảo sự an toàn, lành mạnh trong giao dịch cũng như hoạt động tín dụng. Trong thời gian qua, pháp luật về đăng ký giao dịch bảo đảm và hệ thống đăng ký giao dịch bảo đảm tại Việt Nam đã từng bước được hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Ngày 23/7/2010, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 83/2010NĐ-CP về đăng ký giao dịch bảo đảm (Nghị định số 83/2010/NĐ-CP) thay thế Nghị định số 08/2000/NĐ-CP ngày 10/03/2000 của Chính phủ về đăng ký giao dịch bảo đảm. Nghị định số 83/2010/NĐ-CP được ban hành đã bước đầu thống nhất pháp luật trong lĩnh vực đăng ký giao dịch bảo đảm, tạo thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân trong việc yêu cầu đăng ký, cung cấp thông tin về giao dịch bảo đảm, góp phần tăng cường năng lực, hiệu quả quản lý nhà nước và từng bước cải cách, đơn giản hóa hồ sơ, thủ tục đăng ký giao dịch bảo đảm. Trên cơ sở các quy định của Nghị định số 83/2010/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn Nghị định, công tác đăng ký giao dịch bảo đảm trong thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần làm minh bạch hóa và tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch, tài sản. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, qua tổng kết thực tiễn thi hành Nghị định số 83/2010/NĐ-CP cho thấy, một số quy định của Nghị định số 83/2010/NĐ-CP không còn phù hợp trong tổng thể hệ thống pháp luật có liên quan, đồng thời thiếu những quy định cần thiết để điều chỉnh việc đăng ký so với yêu cầu của thực tiễn, gây khó khăn, lúng túng cho người dân, doanh nghiệp trong việc thực hiện các quy định về đăng ký giao dịch bảo đảm.

(26/05/2017)

Bộ luật Dân sự năm 2015 là luật chung điều chỉnh các quan hệ tài sản, xác lập trên nguyên tắc bình đẳng, tự do ý chí, độc lập về tài sản và tự chịu trách nhiệm. Quan hệ thương mại là các quan hệ tài sản, cho nên các quy định của Bộ luật Dân sự được áp dụng đối với các quan hệ thương mại nếu quan hệ thương mại không có quy phạm điều chỉnh, trong đó có các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ. Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định 09 biện pháp bảo đảm, trong đó biện pháp tín chấp áp dụng đối với những hộ gia đình nghèo, cận nghèo được hưởng các chính sách kinh tế - xã hội của Đảng và Nhà nước, nên biện pháp bảo đảm này không mang tính chất dân sự. Vì vậy, trong các giao dịch dân sự, thương mại thường áp dụng các biện pháp bảo đảm còn lại. Tuy nhiên, do tính chất đặc thù của các giao dịch thương mại là các chủ thể tham gia chủ yếu là các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh có tài sản cố định và vốn lớn, nên khi xác lập các biện pháp bảo đảm thường dùng những tài sản có giá trị lớn, nên doanh nghiệp thường lựa chọn một số biện pháp bảo đảm phù hợp để đảm bảo cho việc thực hiện nghĩa vụ như thế chấp, bảo lãnh, cầm cố. Mặt khác, khi xử lý tài sản đảm bảo thì có nhiều phương thức nhưng doanh nghiệp thường chọn phương thức xử lý phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh, tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

(25/05/2017)

Quyền được phục hồi danh dự là một quyền cơ bản của công dân. Ngay từ Hiến pháp năm 1992 đã quy định “Người bị bắt, bị giam giữ, bị truy tố, xét xử trái pháp luật có quyền được bồi thường thiệt hại về vật chất và phục hồi danh dự. Người làm trái pháp luật trong việc bắt, giam giữ, truy tố, xét xử gây thiệt hại cho người khác phải bị xử lý nghiêm minh” (Điều 72). Quy định này tiếp tục được Hiến pháp năm 2013 quy định tại Điều 30 (Người bị thiệt hại có quyền được bồi thường về vật chất, tinh thần và phục hồi danh dự theo quy định của pháp luật) và Điều 31 (Người bị bắt, tạm giữ, tạm giam, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án trái pháp luật có quyền được bồi thường thiệt hại về vật chất, tinh thần và phục hồi danh dự. Người vi phạm pháp luật trong việc bắt, giam, giữ, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án gây thiệt hại cho người khác phải bị xử lý theo pháp luật). Những quy định trên của Hiến pháp đã được cụ thể vào quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.

(28/04/2017)

Tóm tắt: Quán triệt Tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về pháp luật, kỷ luật có ý nghĩa quan trọng trong quá trình giáo dục, rèn luyện nhân cách của quân nhân. Đây là kim chỉ nam cho hành động, luôn soi đường để các thế hệ học viên trong các nhà trường quân đội phấn đấu bồi dưỡng, rèn luyện, nâng cao trình độ hiểu biết pháp luật, kỷ luật, góp phần xây dựng quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Abstract: Adopting President Ho Chi Minh's ideas on law and discipline is important in the process of educating and training the personality of military personnel. This is a guideline for action, always looking for ways for generations of students in military schools to strive for training, improving their knowledge of law and discipline, contributing to building the army revolutionary, formal, elite, step by step modern.