(19/09/2017)

Để tạo cơ sở pháp lý ổn định cho việc điều chỉnh quan hệ dân sự nói chung và các quan hệ về hôn nhân, gia đình, lao động, thương mại có yếu tố nước ngoài nói riêng thì việc ký kết các hiệp định song phương giữa Việt Nam với các nước về tương trợ tư pháp (TTTP) trong lĩnh vực dân sự có vai trò quan trọng trong bối cảnh Việt Nam đã và đang hội nhập quốc tế. Đến nay, Việt Nam đã ký kết 17 hiệp định/thỏa thuận TTTP về dân sự[1] (hiệp định TTTP) với các nước trên thế giới, đây là các văn bản pháp lý quan trọng nhằm bảo vệ các quyền nhân thân và tài sản của công dân của các bên ký kết nói chung và công dân Việt Nam ở nước ngoài nói riêng. Bên cạnh đó, kể từ ngày 01/10/2016, Việt Nam đã chính thức là thành viên của Công ước La Hay năm 1965 về tống đạt ra nước ngoài giấy tờ tư pháp và ngoài tư pháp trong lĩnh vực dân sự hoặc thương mại, trong đó, có khoảng 70 nước là thành viên của Công ước này. Điều đó cho thấy, các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài phát sinh cần có sự tương trợ tư pháp quốc tế ngày càng được mở rộng và gia tăng, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Việt Nam với các nước trong cộng đồng quốc tế. Tuy nhiên, trong phạm vi bài viết này, tác giả chỉ giới thiệu về vai trò của các hiệp định song phương TTTP về dân sự và thực tiễn thực thi tại Việt Nam.

(19/09/2017)

Việc thực hiện tương trợ tư pháp (TTTP) về dân sự được thực hiện trên cơ sở các quy định của pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế về TTTP mà Việt Nam là thành viên. Luật Tương trợ tư pháp năm 2007 được Quốc hội ban hành tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XII. Sau gần 10 năm thực hiện, pháp luật về TTTP trong lĩnh vực dân sự tiếp tục được hoàn thiện đáp ứng yêu cầu hội nhập toàn cầu và khu vực, nhất là trong bối cảnh Việt Nam gia nhập Công ước năm 1965 về tống đạt ra nước ngoài giấy tờ tư pháp và ngoài tư pháp trong lĩnh vực dân sự hoặc thương mại (Công ước Tống đạt). Các văn bản hướng dẫn thi hành Luật này gồm Nghị định số 92/2008/NĐ-CP ngày 22/8/2008 của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Tương trợ tư pháp, Thông tư liên tịch số 12/2016/TTLT-BTP-BNG-TANDTC ngày 19/10/2016 của Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao và Tòa án nhân dân tối cao quy định về trình tự, thủ tục tương trợ tư pháp trong lĩnh vực dân sự (Thông tư liên tịch số 12)[1]. Bài viết này sẽ tập trung đánh giá những bước phát triển mới, đồng thời phân tích những điểm còn vướng mắc về pháp luật TTTP trong lĩnh vực dân sự, từ đó, đưa ra một số đề xuất góp phần tiếp tục hoàn thiện pháp luật trong thời gian tới.

(25/08/2017)

Ngày 17/6/2010, tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XII đã thông qua Luật Thi hành án hình sự, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2011. Có thể nói, cùng với Bộ luật Hình sự năm 1999, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2009, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 thì việc ban hành Luật Thi hành án hình sự đánh dấu bước phát triển mới của hệ thống pháp luật hình sự Việt Nam, tạo khung pháp lý mới bảo đảm cho bản án, quyết định của tòa án có hiệu lực pháp luật được thi hành, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, tính thống nhất của chính sách hình sự và thể hiện tính nhân đạo xã hội chủ nghĩa; kết hợp trừng trị và giáo dục cải tạo người phạm tội; giáo dục mọi công dân biết tôn trọng pháp luật, tích cực tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm; bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa. Thực tiễn thi hành án hình sự thời gian qua cho thấy, về cơ bản các quy định của Luật Thi hành án hình sự và các văn bản hướng dẫn thi hành đã tạo cơ sở pháp lý phục vụ có hiệu quả công tác thi hành án hình sự.

(25/08/2017)

Những điểm mới của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 về nguyên tắc cung cấp chứng cứ và chứng minh trong tố tụng dân sự, nguyên tắc hòa giải trong tố tụng dân sự, về hội thẩm nhân dân tham gia xét xử, quy định về thời hiệu khởi kiện, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự; thủ tục nhận đơn khởi kiện và thụ lý vụ án, thủ tục giải quyết khiếu nại, nhiệm vụ của thẩm tra viên trong việc xác minh thu thập chứng cứ… Tuy nhiên, trong pham vi bài viết này chúng tôi chỉ bàn về một số điểm mới được nêu ra đưới đây của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 và vướng mắc trong thực tiễn áp dụng, kiến nghị hoàn thiện.

(25/08/2017)

Hà Nội là thủ đô, đồng thời cũng là một trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, thương mại và du lịch quan trọng của Việt Nam. Về giao thông, Hà Nội có nhiều tuyến đường quan trọng như quốc lộ 1A (xuyên Bắc - Nam), quốc lộ 2 (đi Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Tuyên Quang, Hà Giang), quốc lộ 3, quốc lộ 5, quốc lộ 6… với 5 tuyến đường sắt chính và 2 sân bay (Nội Bài, Gia Lâm) là cầu nối giữa nước ta với thế giới và khu vực. Hiện nay, trên địa bàn Hà Nội có rất nhiều khu đô thị mới xây dựng với kiến trúc, quy mô, quy hoạch rất hiện đại và văn minh như: Khu đô thị Vincom Mega Mall Royal City, khu đô thị Vincom Mega Mall Times City, khu đô thị Ecopark… cùng với nhiều khu công nghiệp phát triển như: Khu công nghiệp Bắc Thăng Long, khu công nghiệp Nam Thăng Long, khu công nghiệp Quang Minh… Vị trí chiến lược quan trọng cùng với hệ thống giao thông thuận lợi nói trên đã tạo cho Hà Nội một lợi thế lớn trong việc giao lưu kinh tế, văn hóa, khoa học, kỹ thuật với các tỉnh trong cả nước và với nước ngoài.

(25/08/2017)

Bảo đảm quyền bào chữa của người thực hiện hành vi phạm tội luôn được pháp luật nước ta coi trọng và ngày càng hoàn thiện để bảo vệ tốt hơn quyền của họ, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp đặt ra hiện nay; thể hiện rõ qua các quy định về quyền tự bào chữa, nhờ người khác bào chữa trong Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003. Tuy nhiên, trong quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 về thủ tục rút gọn để áp dụng đối với những vụ án ít nghiệm trọng, quả tang, đơn giản, khi chứng cứ và lai lịch của người phạm tội đã rõ; để giải quyết vụ án nhanh hơn so với thủ tục thông thường, người phạm tội ít bị tạm giữ, tạm giam hơn… Trên thực tiễn áp dụng thủ tục này đã bộ lộ nhiều vấn đề cần phải được sửa đổi, bổ sung hoàn thiện để đạt được mục đích khi xây dựng chế định này, một trong những vấn đề nổi cộm nhất là đảm bảo quyền bào chữa cho người thực hiện hành vi phạm tội khi được áp dụng thủ tục rút gọn, vì hiện nay trong thủ tục rút gọn chưa có quy định về việc bảo đảm quyền bào chữa cho người thực hiện hành vi phạm tội, dẫn đến vẫn phải tiến hành theo thủ tục chung.

(25/08/2017)

Quyền sử dụng đất là một thuật ngữ pháp lý lần đầu tiên được ghi nhận trong Luật Đất đai năm 1987 . Thuật ngữ này tiếp tục sử dụng trong Luật Đất đai năm 1993. Hơn thế nữa, Luật Đất đai năm 1993 đã chính thức ghi nhận quyền sử dụng đất ổn định, lâu dài của hộ gia đình, cá nhân và cho phép họ được chuyển quyền sử dụng đất trong thời hạn sử dụng. Với quy định này của Luật Đất đai năm 1993, quan hệ sở hữu đất đai ở nước ta được mang một ý nghĩa mới: Đất đai thuộc sở hữu toàn dân, quyền sử dụng đất thuộc về người sử dụng đất. Hay nói cách khác, kể từ đây quyền sử dụng đất đã tách khỏi quyền sở hữu đất đai và được chủ sở hữu đất đai chuyển giao cho người sử dụng đất thực hiện hiện và trở thành một quyền tài sản thuộc sở hữu của người sử dụng đất . Từ đó đến nay, khái niệm quyền sử dụng đất vẫn tiếp tục được ghi nhận trong Luật Đất đai năm 2003, Luật Đất đai năm 2013 nhưng hai văn bản này vẫn chưa định nghĩa được khái niệm. Trong bài viết này, tác giả sử dụng hình thức định nghĩa mô tả bằng cách chỉ ra các đặc điểm pháp lý của quyền sử dụng đất, từ đó xây dựng khái niệm quyền sử dụng đất.

(25/08/2017)

Ngày 17/11/2016, Quốc hội khóa XIV tại kỳ họp thứ 2 đã biểu quyết thông qua Luật Đấu giá tài sản gồm 08 chương, 81 điều với nhiều nội dung quan trọng quy định về nguyên tắc, trình tự, thủ tục đấu giá tài sản (ĐGTS); đấu giá viên, tổ chức ĐGTS; thù lao dịch vụ đấu giá, chi phí ĐGTS; xử lý vi phạm, hủy kết quả ĐGTS, bồi thường thiệt hại; quản lý nhà nước về ĐGTS. So với Nghị định số 17/2010/NĐ-CP ngày 04/3/2010 của Chính phủ về bán ĐGTS, Luật Đấu giá tài sản có những điểm mới đáng chú ý, cụ thể như sau:

(14/08/2017)

Công tác pháp chế tại các Bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp nhà nước là công tác quan trọng mà các Bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp nhà nước phải thực hiện theo Nghị định số 55/2011/NĐ-CP ngày 04/7/2011 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của tổ chức pháp chế (Nghị định số 55/2011/NĐ-CP). Nghị định số 55/2011/NĐ-CP đã quy định đầy đủ nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của tổ chức pháp chế ở các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và các doanh nghiệp nhà nước. Sau một thời gian thực hiện Nghị định (hơn 05 năm), được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Bộ, ngành, doanh nghiệp trong việc thực hiện các nhiệm vụ theo chương trình, kế hoạch và các nhiệm vụ được giao theo quy định của Nghị định số 55/2011/NĐ-CP, công tác pháp chế nói chung và việc củng cố, kiện toàn tổ chức pháp chế, chất lượng đội ngũ người làm công tác pháp chế của Bộ, ngành và doanh nghiệp đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào việc hoàn thành các nhiệm vụ quan trọng của Bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp.

(28/07/2017)

Di Linh là huyện miền núi nằm trên cao nguyên Di Linh (Lâm Đồng), nơi kết nối giữa tuyến Quốc lộ 20 từ thành phố Hồ Chí Minh đi Đà Lạt và Quốc lộ 28 từ Phan Thiết (Bình Thuận) đi Gia Nghĩa (Đắk Nông), do vậy, huyện có nhiều thuận lợi trong quan hệ thương mại, giao lưu hàng hóa và các nền văn hóa khác nhau. Di Linh là huyện nằm ở vị trí trung tâm của tỉnh Lâm Đồng tiếp giáp với các huyện Đức Trọng, Lâm Hà, Bảo Lâm, thành phố Bảo Lộc và hai tỉnh Bình Thuận, Đắk Nông; có diện tích tự nhiên 161.464 ha, với 19 đơn vị hành chính gồm 18 xã và 01 thị trấn; dân số trung bình 159.051 người; cơ cấu dân cư đa dạng với 28 dân tộc ở các tỉnh thành trong cả nước tập trung về sinh sống, lập nghiệp; trong đó, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 37% dân số toàn huyện. Về kinh tế, Di Linh là huyện nông nghiệp chuyên canh cây cà phê với diện tích trên 41.718 ha, sản lượng 111.504 tấn/năm, là vùng trọng điểm cà phê của tỉnh Lâm Đồng, thu nhập bình quân đầu người 45 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo 8,09%, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 14,38% .