Bảo vệ quyền con người trong Bộ luật Hình sự năm 2015 theo tinh thần Công ước của Liên Hợp Quốc về chống tra tấn

Ngày 28/11/2014, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 83/2014/QH13 về việc phê chuẩn Công ước của Liên Hợp Quốc về chống tra tấn và các hình thức đối xử hoặc trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo hoặc hạ nhục con người (UNCAT), đồng thời khẳng định nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phù hợp với các quy định của UNCAT. Việc ban hành Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) thể hiện quyết tâm cao của Nhà nước Việt Nam trong việc tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật cụ thể hóa quy định của Hiến pháp năm 2013 trong việc ghi nhận và bảo đảm thực thi quyền con người, quyền tự do, dân chủ của công dân, trong đó có “quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khỏe, danh dự và nhân phẩm; không bị tra tấn, bạo lực, truy bức, nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm”, bảo đảm thực thi nghĩa vụ của quốc gia thành viên theo các cam kết quốc tế, trong đó có UNCAT.
Trong bài viết “Bảo vệ quyền con người trong Bộ luật Hình sự năm 2015 theo tinh thần Công ước của Liên hợp quốc về chống tra tấn” tác giả Lê Thị Hòa đã tập trung phân tích 03 nội dung chính sau:
(i) Nội dung thứ nhất, tác giả nêu các yêu cầu của Công ước Chống tra tấn về bảo vệ quyền con người. Tác giả phân tích định nghĩa về tra tấn theo UNCAT và nghĩa vụ của các quốc gia thành viên Công ước.
(ii) Nội dung thứ hai, tác giả đánh giá một số hạn chế, bất cập trong Bộ luật Hình sự năm 1999 về phòng, chống tra tấn.
(iii) Nội dung thứ ba, tác giả nêu và bình luận sâu về những điểm mới của Bộ luật Hình sự năm 2015 liên quan đến xử lý hành vi tra tấn, cụ thể ở các tội sau: Tội dùng nhục hình (Điều 373); Tội bức cung (Điều 374); Tội mua chuộc hoặc cưỡng ép người khác trong việc khai báo, cung cấp tài liệu (Điều 384)…
Độc giả quan tâm đến chủ đề này có thể tìm đọc bài viết tại ấn phẩm “Bộ luật Hình sự năm 2015 với yêu cầu bảo đảm quyền con người, quyền công dân và hội nhập quốc tế trong phòng, chống tội phạm” của Tạp chí Dân chủ và Pháp luật năm 2019.